HASAR TAZMİNATI
Herhangi bir kaza sonucu araçta meydana gelen hasarın giderilmesi için onarıma ilişkin parça ve işçilik masraflarının tümüne hasar…
Herhangi bir kaza sonucu araçta meydana gelen hasarın giderilmesi için onarıma ilişkin parça ve işçilik masraflarının tümüne hasar tazminatı denir.
Bir trafik kazası meydana geldiğinde araçta oluşan hasarın bir maddi karşılığı vardır. Meydana gelen kazada tek araç bulunabileceği gibi birden fazla aracın da bulunması mümkündür. Eğer hasar bulunan aracın kaskosu bulunuyorsa kasko yapan sigorta şirketi tarafından aracın hasarı onarım yoluyla giderilir. Kaskosu olmayan araçların, trafik kazası sonucu onarımlarında ise araç sahipleri herhangi bir araç tamircisine parça ve işçiliğe ilişkin bedel ödemektedirler. Yine böyle bir durumda ödenen bedelin kusurlu motorlu aracın trafik sigortasından alınması mümkündür.
Tüm araçların, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası bulunmak zorundadır. Meydana gelen bir trafik kazasında, hasar oluşan araç sahibinin kazaya sebebiyet veren aracın trafik sigortasından hasar tazminatını alma hakkı bulunmaktadadır.
2918 Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. Maddesinde;
“Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.” Hüküm altına alınmıştır. Ayrıca 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, 6102 Türk Ticaret Kanunu ve 6098 s. Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince bu tazminat bedelinin talebi için öncelikle sigorta şirketine başvurulması gerekmektedir.
Sigorta şirketine başvuru; Sigorta şirketine yapılan başvurunun usulüne uygun olması ve yapılan başvurunun daha sonradan ispat edilebilmesi dava/tahkim aşamasında başvuru şartının yerine getirildiğini belgelendirebilmek açısından çok önemlidir. Sigorta şirketi, başvuruya istinaden hiç dönüş yapmamış, başvuruyu reddetmiş veya hasar tazminatının tamamını ödememiş olabilir. Sigorta şirketi başvuru tarihinden itibaren 15 gün içerisinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması halinde de sigorta şirketine başvuru hukuki şartı gerçekleşmiş olur. Hem sigorta şirketine yapılan başvuru sürecinin hem de daha sonra sürecek olan dava/tahkim/icra aşamalarının avukat ile takibi hak kaybı yaşanmaması, hasar tazminatının tam ve eksiksiz belirlenebilmesi, hasar tazminatı ve tüm fer’i alacakların tamamının alınması açısından çok önemlidir. Kusurlu aracın, kusur oranına göre hasar tazminatı ödenecektir.
Aracın trafik sigortasının hasar tazminatı karşılamaması veya bir kısmını karşılaması halinde ise kazaya sebebiyet veren kusurlu araç sahibinin sürücüsünün ve araç sahibinin, poliçenin karşılamadığı miktardan sorumlu olacaktır. Bu durumda araç sahibi ile sürücüye karşı da hukuki yola başvurulmalıdır. Hasar tazminatına ilişkin zamanaşımında ise 2918 Karayolları Trafik Kanunu’nun 109. Maddesinde; “-Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar. –Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.
-Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından kesilen zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır. -Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar.
Diğer hususlarda, genel hükümler uygulanır.” şeklinde hüküm altına alınmıştır.
Kısacası, öncelikle trafik kazasının vuku bulduğu tarih, kazanın şekli, kusur oranları, araçların sigortalılık durumları vs. göz önüne alınarak yapılacak değerlendirme neticesinde, hasar tazminatı alacağına ilişkin talep ve izlenecek hukuki yol belirlenerek buna uygun hareket edilmelidir.
AV. BUĞRA ANIL AKSU